Manastir Manasija

Manastir Manasija je jedan od najznačajnijih spomenika srpske srednjovekovne kulture i pripada Moravskoj stilskoj grupi. Manastir je zadužbina Despota Stefana Lazarevića, i izgrađen je između 1407.-1418.godine. Odmah po osnivanju Manasija je postala kulturni centar Despotovine.

Resavska književna škola bila je čuvena po svojim prepisima i prevodima i posle pada Despotovine kroz ceo 15 i 16 vek. Manastirski kompleks  se sastoji od crkve, trpezarije (čiji se znatni ostaci nalaze južno od crkve) utvrđenja sa 11 kula, od kojih se najveća – DON-ŽUAN ili Despotova kula, nalazi severno od crkve. Manastir Manasija je za vreme svog postojanja puno puta pustošena i razarana. Većina fresaka je nepovratno propala a mozaik je samo delimično sačuvan i pored svega Manasija spada u red najvećeg dometa srednjovekovnog slikarstva.

Od sačuvanih fresaka pažnju zaslužuje ktitorska kompozicija na zapadnom zidu naosa sa likom Despota Stefana i modelom manastirske crkve u donjim zonama pevnica očuvani su veličanstveni Sveti ratnici, a gornjim scenama iz života Gospoda Isusa Hrista i njegove priče iz Jevanđelja. U oltarskoj apsidi naslikana je pričešće apostola i povorka Svetih otaca, među kojima je prvi srpski apostol- Sveti Sava. Republički zavod za zaštitu spomenika kulture otpočeo je obimne konzervatološko-rastauratorške radove 1956.godine, koje su još uvek u toku 2006.godine, - tokom restauracije unutrašnjosti crkve i prilikom poda, izvršeno je iskopavanje moštiju Svetog Despota Stefana. Uzorak moštiju je upoređen sa uzorkom moštiju Kneza Lazara i pokazalo genetsku sličnost kakva je prisutna među najbližim srodnicima.